Âm sắc làng Gốm Làng Văn Bát Tràng Báo Pháp luật Việt Nam điện tử

Đăng ngày:

Đến với Bát Tràng trong ngày cuối cùng của Lễ hội Làng gốm Bát Tràng, chị Minh Nguyệt cho rằng mình may mắn khi được hoà mình vào lễ phóng đăng, thả bông trên dòng sông Hồng và trước đình Làng Bát Tràng.

Chị Minh Nguyệt cảm nhận: “Một không khí lễ hội có một không hai. Những hành động đẹp của người Bát Tràng hôm nay cho thấy họ rất kính trọng tổ tiên, và văn minh trong hành động khi chọn đăng và bông để kết nối với những vị thành hoàng làng chở che cho Làng gốm Bát Tràng. Hành động này không những thể hiện nét phóng khoáng của người Bát Tràng mà còn là nét đẹp văn hoá Việt Nam”.

Lễ hội Làng gốm cổ Bát Tràng diễn ra tối 12/3 đến 15/3/2025, tiếp tục duy trì những nghi lễ truyền thống như rước Long Đình, kiệu Bát Cống, rước nước từ sông Hồng về đình làng để cúng tế, thể hiện sự tôn kính đối với Thành Hoàng làng và Tổ nghề. Bên cạnh đó, 19 dòng họ trong làng cùng nhau rước bài vị tổ tiên đến đình làng, thể hiện tinh thần đoàn kết và lòng biết ơn sâu sắc đối với các bậc tiền nhân.

Hội làng là dịp để những người con dân Bát Tràng tưởng nhớ và tri ân công đức Tổ nghề, Thành hoàng làng và các bậc tiền nhân tiên tổ. Lễ hội cũng là dịp để nhân dân, cộng đồng đoàn kết, chung tay gìn giữ di sản, bảo tồn nét đẹp quê hương, góp phần xây dựng quê gốm Bát Tràng ngày càng văn minh, giàu đẹp.

Ông Hồ Xuân Thu, Phó chủ tịch Hội người cao tuổi huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên, cùng đoàn gồm các hội viên hội người cao tuổi của huyện chọn Bát Tràng là điểm du lịch năm nay. Ông cho biết lễ hội được tổ chức rất hoành tráng những hiện vật trưng bày rất đa dạng và sáng tạo, những sản phẩm gốm sứ vừa có yếu tố tâm linh, vừa có yếu tố phong thuỷ đã thu hút ông. “Những sản phẩm gốm sứ này đã được trưng bày và sử dụng ở những nơi tâm linh, được các cụ từ đời xưa để lại, qua các triều đại và thể hiện hồn cốt của người Việt Nam. Các tác phẩm thể hiện sự tôn trọng thế hệ đi trước...”, ông Thu chia sẻ.

Kết nối những miền di sản trên gốm sứ Bát Tràng đương đại

Năm 2024 đánh dấu bước ngoặt của gốm sứ Bát Tràng nói riêng và gốm sứ Bát Tràng nói chung. Nỗ lực phục hồi sau dịch bệnh COVID-19, cơn bão Yagi, bằng những hướng đi bền vững, làng nghề gốm Bát Tràng luôn có chỗ đứng trên thị trường.

Là một trong những nghệ nhân trẻ, thế hệ nối tiếp truyền thống của làng gốm cổ hơn 800 năm tuổi, anh Nguyễn Tiến Đạt bền bỉ phát huy tư duy sáng tạo theo lối cổ, hoạ tiết cổ gắn với các di sản văn hoá, các di tích lịch sử cấp tỉnh, cấp quốc gia; khôi phục những dòng men lam Huế, đưa hoạ tiết cổ trên những di tích lịch sử quốc gia lên gốm sứ.

Nghệ nhân Tiến Đạt cho biết anh cùng anh em câu lạc bộ nghệ nhân giỏi Bát Tràng luôn khát vọng đưa gốm sứ Bát Tràng nâng tầm quốc tế.

Bộ sưu tập “Âm vọng từ cửu đỉnh triều Nguyễn đến gốm sứ Bát Tràng đương đại” là một trong những tác phẩm gốm sứ mang thông điệp yêu nước, yêu làng, yêu con người và chủ quyền biển đảo Việt Nam.

Hiện, làng Bát Tràng có 2 nghệ nhân Nhân dân, 6 nghệ nhân ưu tú, 34 nghệ nhân Hà Nội, 80 nghệ nhân làng nghề; có 22 sản phẩm gốm sứ đạt tiêu chuẩn OCOP 3-5 sao. Với những giá trị văn hóa độc đáo và sự cố gắng của cộng đồng dân cư trong việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa làng nghề truyền thống, Bát Tràng được UBND TP công nhận điểm du lịch năm 2019.

Ngày 10/12/2024, Di sản Hội làng Bát Tràng đã vinh dự được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chứng nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Trước đó, tối 14/2/2025, tại Hoàng thành Thăng Long, làng nghề gốm sứ Bát Tràng được Hội đồng thủ công Thế giới trao chứng nhận là thành viên thứ 67 Mạng lưới các thành phố thủ công sáng tạo Thế giới.

Những nữ nghệ nhân trẻ, những bông hồng Làng gốm sứ Bát Tràng.

Đỏ lửa ngày đêm phát huy tinh hoa văn hoá

Nghệ nhân ưu tú Vương Mạnh Tuấn, Chủ nhiệm Câu lạc bộ nghệ nhân giỏi Bát Tràng chia sẻ tự hào khi đội ngũ nghệ nhân Làng nghề gốm Bát Tràng đã được công nhận, được vinh danh. “Gốm sứ Bát Tràng được giữ gìn, phát triển hơn 800 năm qua không chỉ đơn thuần là kế sinh nhai, mà còn là những biểu tượng sống động của văn hóa, sáng tạo và tinh thần kiên cường của người Bát Tràng nói riêng và Người Việt Nam nói chung. Nét riêng chính là nghề gốm có thủ công mỹ nghệ, trong đó mang văn hoá truyền thống, chứ không phát triển công nghiệp", Nghệ nhân Vương Mạnh Tuấn nhấn mạnh.

Hội làng Bát Tràng đã vinh dự được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành quyết định và chứng nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Những thành viên của Làng gốm Cổ Bát Tràng vẫn ngày đêm giao lưu và học hỏi, bảo tồn và phát triển cùng gốm sứ thế giới. Nhiều thương hiệu gốm sứ tên tuổi tại Bát Tràng đã định vị và khẳng định thương hiệu trên bản đồ gốm sứ thế giới, được tôn vinh và vinh danh qua chiều dài lịch sử hàng trăm năm qua.

Trong đó, có thể kể đến thương hiệu gốm sứ nổi tiếng và lâu đời như gốm của Nghệ nhân nhân dân Trần Độ với dòng men cổ Nhà Trần; Gốm sứ Bảo Quang của Nghệ nhân Ưu tú Phạm Đạt với dòng men rạn vẽ nổi đắp vàng 24k; Dòng men hoả biến của Nghệ nhân Tô Thanh Sơn; Dòng ấm tử sa của Nghệ nhân Ưu tú Vương Mạnh Tuấn; gốm sứ Cương Duyên; Gốm sứ Long Loan... Những thế hệ kế cận 8X, 9X với dòng men lam Huế Phúc Lai Thành của Nghệ nhân Nguyễn Tiến Đạt; Nghệ nhân Nguyễn Tuấn Minh; Nghệ nhân Vương Nam với dòng ấm chén vuốt tay thủ công, và nhiều nghệ nhân khác... đã và đang tiếp sức, đoàn kết làm nên Bát Tràng hôm nay.

Với sắc màu riêng biệt, các vị trưởng bối, những vị thuyền trưởng của làng, những dòng họ của làng gốm Bát Tràng vẫn ngày đêm đỏ lửa, nhiệt huyết để phát huy tinh hoa văn hoá truyền thống và hội nhập.

Phạm Hạnh